काठमाडौं । विनासकारी भूकम्प गएको शुक्रबार ५ वर्ष पूरा भएको छ । आजकै दिन २०७२ वैशाख १२ गते गएको विनासकारी भूकम्पले ९ हजार बढी व्यक्तिले ज्यान गुमाउनुका साथै ५ खर्ब रुपैयाँ भन्दा बढीको आर्थिक क्षति भएको थियो ।
भूकम्पले ठुलो क्षति गरेपछि उद्धार तथा पुननिर्माणमा भारत, चीन, जापान, कोरिया, युरोपेली संघ (ईयु) अमेरिकालगायत द्धिपक्षीयका साथै एसियाली विकास बैंक, विश्व बैंकलगायत वहुपक्षीय दातृ निकायले दिल खोलेर सहयोग गरेका थिए ।
क्षतिग्रस्त भौतिक संरचनाको पुननिर्माण गर्न दातृनिकायहरुको सल्लाहमा सरकारले अधिकारसम्पन्न राष्ट्रिय पुननिमार्ण प्राधिकरण स्थापना गरेका हो । प्राधिकरणबाट सुरु भएको पुननिर्माणको काम अन्तिम चरणमा पुगेको छ ।
अर्थमन्त्री डा. युवराज खतिवडाले साउनदेखि प्राधिकरणको भूमिका सकिने बताएका थिए । यद्यपी कोरोना भाइरस महामारीले गर्दा पुननिर्माणको काममा प्रभावित भएपछि समय थपिने संभावना बढेको छ ।
प्राधिकरणले भूकम्पबाट क्षतिग्रस्त निजी आवास पुनर्निर्माणमा ८८ प्रतिशत प्रगति भएको जानकारी दिएको छ । राष्ट्रिय पुननिर्माण प्राधिकरणले ४ लाख ९४ हजार ४४ अर्थात ६३ प्रतिशत लाभग्राहीको निजी आवास पुनर्निर्माण सम्पन्न भएको र थप १ लाख ९० हजार १४५ अर्थात २६ प्रतिशत लाभग्राही निजी आवास पुनर्निर्माणको चरणमा रहेको जानकारी गराएको हो ।
पुनर्निर्माणका क्रममा हालसम्म सरकार र दातृ निकायबाट ३ खर्ब ९ अर्ब रुपियाँ र गैरसरकारी संस्थामार्फत ७२ अर्ब रुपियाँ गरी ३ खर्ब ८१ अर्ब रुपियाँ खर्च भएको छ ।
अन्तिम किस्ता भुक्तानीका लागि प्रमाणीकरण गरिएका लाभग्राहीको संख्या ५ लाख ६१ हजार ६५० अर्थात ७२ प्रतिशत पुगेको प्राधिकरणले जनाएको छ ।