म विवश छु 

बूढानीलकण्ठ लुकेकै थिए पृथ्वीका गर्तमा तर म थिएँ प्रकट स्वछन्द विचरण गर्दै । पश्चिममा विष्णुपादुकाबाट विष्णुमती अविरल वगेझैँ , म पनि रुद्रमतीकानामले आफ्नाे गन्तव्यतर्फ निरन्तर निरन्तर बगिरहन्थेँ । पछि कपडा धुने काममा मलाई पेशा कर्मीजात धाेवीहरूले प्रयाेगमा ल्याए। मेरा अङ्ग प्रत्यङ्ग र किनारसमेतमा कपडाहरू धुने, सुकाउने काम हुन्थ्याे मेराे नामै परिवर्तन भयाे। म धाेवीखाेला बनेँ।

कालान्तरमा मेराे स्वतन्त्रता खाेसियाे। हिउँद र वर्षामा याम र स्रोत अनुसार मेराे रूप र मार्ग परिवर्तन मात्र होइन साैम्य शान्त र वीभत्स पनि हुने गर्थ्याे । म त्यसै अनुसार आफ्नाे मार्ग तय गर्थें स्वतन्त्र रूपमा फराक साँगुराे ।

मानव विकाससँगै मलाई घेराबन्दी गरेर मेराे मार्ग मैले होइन मनुष्यहरूले ताेक्न थाले धाेवीखाेला काेरिडाेर भन्दै फलामका जालीमा ढुङ्गा भरेर मलाई सीमित मार्ग मात्र ताेकियाे बग्नका लागि । मलाई आपत्ति छैन। मेराे स्रोत मेरा अधीनमा छैन । त्याे पनि मानिसहरूले ताेकिदिए मलाई सहज हुन्थ्याे तर के गराैं सहस्रधारा वर्षा मेराे मानव निश्चित मार्गमा हिड्न‌ै नसक्ने गरी ममाथि खन्याए पछि म मानववस्ती, घरद्वारमा जान बाध्य हुन्छु । मेरा कारण जनधनकाे हानी नाेक्सानी अनेक हुन्छ। याे मेराे रहर होइन तर यसरी बग्न मलाई विवश पारिएकाे हाे , नचाहेर पनि म विवश छु ! विवश छु !!

– हरिभक्त सिग्देल ” महेश “